Z początkiem kwietnia bieżącego roku w życie wszedł flagowy projekt Rządu „Rodzina 500 Plus”. Temat dofinansowania wzbudził duże emocje zarówno na arenie politycznej jak i w prywatnych domach wielu z nas. Za dużo, za mało, sprawiedliwie, czy nie – jedno jest pewne zdania na ten temat są podzielone, a debata wciąż trwa. My jednak poza wrzawą i emocjami, wyłączając się z politycznej wymiany zdań, zdecydowaliśmy sprawdzić to na czym się znamy – dostępność programu „Rodzina 500 Plus”, a ściślej rzecz ujmując postanowiliśmy taki wniosek wypełnić sami.
No może nie do końca sami, bo z pomocą programu asystującego, by sprawdzić czy wniosek przez Internet jest dostępny dla nas wszystkich. Czy może jednak znalazło się niechlubne miejsce na dyskryminację osób z niepełnosprawnością, starszych, mniej biegłych w obsłudze komputera?
Zanim jednak zdążyliśmy zasiąść do komputera zaniepokoił nas głos płynący z radiowego głośnika. Pewnie zastanawiacie się czemu, otóż nie trzymając dłużej w niepewności, mieliśmy okazję wysłuchać bardzo ciekawej audycji Polskiego Radia, w której Pan Łukasz Świerżewski z PKO BP udzielił słuchaczom garści informacji pomocnych podczas wypełniania wniosku „Rodzina 500 Plus”. Jak mówił Pan Świerżewski:
Warto pamiętać, że sesja na wypełnienie wniosku to 10 minut. Jeśli będziemy musieli w międzyczasie np. szukać załączników, czy też przerwiemy wypełnianie wniosku na więcej niż 10 minut, wniosek może nam wygasnąć i trzeba będzie jeszcze raz wypełniać wszystkie pola.
W tym miejscu zaczęły rodzić się wątpliwości. Czy 10 minut to aby wystarczający czas by wypełnić wniosek przy wsparciu programu asystującego? To jednak jeszcze nie wszystko, Pan Świerżewski radzi również:
by jeszcze przed przystąpieniem do wypełniania wniosku przygotować sobie odpowiednie dokumenty, które będzie można załączyć w wersji elektronicznej. – I tutaj warto pamiętać, że te załączniki nie mogą przekraczać 3,5 megabajta, czyli często trzeba taki dokument skompresować.
Tu wątpliwości rozwinęły się znacznie mając swój dalszy ciąg w następującej refleksji. Czy nie jest to działanie zbyt skomplikowane dla osób starszych, mniej biegłych w obsłudze komputera? Czy każdy z nas bez problemu poradzi sobie ze spakowaniem dokumentów, pobraniem odpowiedniego programu, a przecież może się to okazać warunkiem koniecznym złożenia wniosku drogą elektroniczną.
Sukces w wypełnieniu wniosku wydawał się być coraz bardziej wątpliwym, nie poddając się jednak, z entuzjazmem przystąpiliśmy do jego wypełnienia. W tym celu losowo wybraliśmy jeden z serwisów bankowych biorących udział w programie, traf padł na Bank Pekao SA.
Jesteśmy już na stronie głównej Banku, a nasze oczy cieszy baner „W Pekao24 złożysz wniosek Rodzina 500+”. Świetnie, jednak gdy uruchomimy program asystujący okaże się, że link pozbawiony jest opisu. Gdzie nas ten link zaprowadzi, do czego służy, niestety się nie dowiemy. Pozostają więc żmudne poszukiwania w poszczególnych zakładkach. Udało się, dotarliśmy do wniosku i…
… niestety natrafiamy na kolejne trudności. Duży plus to częściowe, automatyczne wypełnienie wniosku. Jednak organizacja serwisu powoduje, że potencjalnego użytkownika programu asystującego ogarnia całkowita dezorientacja. Niewłaściwa walidacja, błędna struktura oraz hierarchia nagłówków, część elementów niedostępna z poziomu klawiatury, niewystarczający kontrast, brak widocznego fokusa, to tylko niektóre z licznych błędów utrudniających lub wręcz uniemożliwiających samodzielne wypełnienie formularza przez osobę z niepełnosprawnością.
Cóż, jeśli nie udało się drzwiami wejdziemy oknem. W końcu otrzymaliśmy kilka różnym możliwości złożenia wniosku poprzez Internet. Rodzina500plus.gov.pl, obywatel.gov.pl, emp@tia.gov.pl, epuap.gov.pl, ZUS, czy możliwe jest by wszystkie były niedostępne? Niestety żaden z wyżej wymienionych serwisów nie spełnia standardu WCAG 2.0, a co za tym idzie nie jest wystarczająco dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnością.
Oczywiście wniosek możemy również złożyć osobiście w urzędzie, co pewnie dla części osób z niepełnosprawnością stanowić może spore wyzwanie. Szkoda, że nawet jeśli podejmą ten trud, także tutaj czekać na nich będą kolejne niedogodności. Okazuje się bowiem, że i sam wniosek w formacie PDF nie spełnia standardu dostępności WCAG 2.0 pozostawiając wiele do życzenia.
Były chęci i był zapał, niestety skończyło się wielkim rozczarowaniem, bo właśnie to określenie najlepiej opisuje zastany przez nas stan rzeczy. Mamy przepisy, które jasno regulują kwestie dostępności szczególnie w relacji państwo – obywatel. Dlaczego więc po raz kolejny najważniejsze instytucje, które jako lider powinny stanowić wzór dla pozostałych spektakularnie pomijają i zapominają o kwestiach związanych z dostępnością?
Testy serwisów wykonał Sebastian Depta, Konsultant ds. Dostępności
Źródło cytatów: Audycja Polskiego Radia – Jak wypełnić wniosek o 500 zł na dziecko za pośrednictwem banku?